ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΑ ΚΡΗΤΙΚΑ ΕΘΙΜΑ

Ήρθε η στιγμή να οργανώσουμε την κοπή βασιλόπιτας στο σχολείο μας και η παράδοση μας έδωσε πολλές ιδέες! Κρητικά πρωτοχρονιάτικα έθιμα που έχουν χαθεί στο πέρασμα του χρόνου αλλά και ένα ιδιαίτερο σφακιανό έθιμο που το θυμηθήκαμε λόγω της εκκλησίας που βρίσκεται δίπλα στο σχολείο μας και είναι αφιερωμένη στον Άγιο Αντώνιο. Όλα αυτά μας βοήθησαν να διεισδύσουμε με τα παιδιά στην κρητική παράδοση γιατί αν δεν γνωρίζεις τον τόπο σου δεν γνωρίζεις τον εαυτό σου... Ο Άγιος Αντώνιος μας έδωσε το έναυσμα να μιλήσουμε για ένα ιδιαίτερο έθιμο, αυτό των σφακιανών του λουτρού που έχει να κάνει με τους άρτους σε ανθρωπόμορφο σχήμα. Το έθιμο είχε ως σκοπό την θεραπεία των αρρώστων, κάτι για το οποίο θεωρήθηκε άγιος ο Αντώνιος ο Μέγας. Μια προβολή σε ppt ήταν αρκετή για να κατανοήσουν τα παιδιά τον βίο του Αγίου και τον λόγο που οι πιστοί τον τιμούν με αυτό το έθιμο. Φυσικά δεν παραλείψαμε να φτιάξουμε κι εμείς τους δικούς μας άρτους! Μια διαδικασία χρονοβόρα αλλά με ιδιαίτερη πολιτιστική σημασία... Και έφτασε η μέρα να κόψουμε την βασιλόπιτα! Πρώτα όμως παρουσιάσαμε στους γονείς τα πρωτοχρονιάτικα έθιμα για τα οποία είχαμε προετοιμαστεί: Το ποδαρικό, η ασκελετούρα, το νερό, η πέτρα και η καλή χέρα αναβιώθηκαν από τα παιδιά με απλά λόγια και υλικά. 
 Σας εύχομαι καλή χρονιά με το δεξί μου μπαίνω.
 πράμα μη με κεράσετε, δε θέλω να παχαίνω.
Έτη πολλά να ζήσετε, αφέντες κι αφεντάδες,
τα οζά σας να πληθύνουνε να γίνετε λεφτάδες. (ποδαρικό) 

 Ως τρέχει τούτο το νερό τση βρύσης το κουτούτο,
ετσά να τρέξουν τα καλά στ ' αρχοντικό ετούτο.(νερό)

Τέλος είπαμε μια πρωτοχρονιάτικη ευχή και προχωρήσαμε με ανυπομονησία στην κοπή της βασιλόπιτας!
Την ταχινή που ξύπνησα είδα καλό σημάδι,
να ξεχαστούν οι πίκρες μας ξεφάντωση ως το βράδυ,
κι ύστερα να χωρίσουμε γλυκά να φιληθούμε
του χρόνου σαν και σήμερα ετσά ν ' ανταμωθούμε.

 

Συγγραφέας: 
SOFIA PETRIKI